Karczewska Anna

Anna Karczewska

karczewska_anna-1.png

Urodziła się we Wrocławiu, gdzie ukończyła IX Liceum Ogólnokształcące, a następnie - studia na Politechnice Wrocławskiej, na kierunku inżynieria ochrony środowiska, w specjalności technologia wód i ścieków. Bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu podjęła studia doktoranckie w Instytucie Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Pod opieką prof. Apolinarego L. Kowala zrealizowała pracę doktorską pt. „Koagulacja grup związków barwnych w wodach” i w 1985 r. uzyskała stopień naukowy doktora nauk technicznych. W latach 1986-1989 pracowała jako nauczyciel chemii i ochrony środowiska w XIII Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu.

W 1989 r. podjęła pracę na Akademii Rolniczej we Wrocławiu, w Instytucie Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska. Z tym Instytutem (o zmienionej w międzyczasie nazwie) związany jest cały dalszy przebieg jej pracy zawodowej. Wkrótce po zatrudnieniu na Akademii Rolniczej uzupełniła wykształcenie w zakresie wiedzy rolniczej, podejmując zaoczne studia inżynierskie na kierunku rolnictwo, które ukończyła w 1993 r. Stopień doktora habilitowanego w dyscyplinie agronomia, w zakresie specjalności gleboznawstwo, ochrona gleb i ochrona środowiska, uzyskała w 2002 r. na podstawie rozprawy pt. „Metale ciężkie w glebach zanieczyszczonych emisjami huty miedzi - formy i rozpuszczalność”. W 2009 r. uzyskała tytuł profesora nauk rolniczych. Od 2004 r. pełni funkcję kierownika Zakładu Ochrony Środowiska (obecnie: Zakładu Analizy Ryzyka Środowiskowego i Remediacji Gleb).

Zainteresowania naukowe prof. Anny Karczewskiej, od początku jej związków z gleboznawstwem, dotyczą głównie biogeochemii pierwiastków potencjalnie toksycznych w glebach, zwłaszcza na terenach górniczych i przemysłowych oraz w rejonach cennych przyrodniczo. Ma również znaczący dorobek naukowy dotyczący monitoringu zanieczyszczenia gleb, oceny ryzyka środowiskowego, ochrony gleb, rekultywacji terenów zdegradowanych i remediacji gleb zanieczyszczonych. Do najważniejszych osiągnięć naukowych prof. Anny Karczewskiej zaliczyć należy zapoczątkowanie w ośrodku wrocławskim, oraz upowszechnienie w Polsce, badań nad specjacją metali ciężkich w glebach zanieczyszczonych z wykorzystaniem metod sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej oraz podjęcie systematycznych badań nad wpływem różnych czynników na rozpuszczalność i mobilność potencjalnie toksycznych pierwiastków obecnych w glebach. W początkowym okresie obiektami tych badań były głównie tereny współczesnego górnictwa i przetwórstwa rud miedzi, zwłaszcza dawne strefy ochronne hut miedzi Legnica i Głogów oraz składowiska odpadów poflotacyjnych. W kolejnych latach prof. Anna Karczewska objęła badaniami także inne obiekty, w tym m.in. obszary historycznego górnictwa rud w Sudetach i na Przedgórzu Sudeckim. Za pionierskie uznać należy jej badania nad przestrzennym rozmieszczeniem, specjacją, bioprzyswajalnością i ekotoksycznością metaloidów: arsenu i antymonu w glebach dawnych ośrodków eksploatacji rud złota i arsenu w Złotym Stoku i w Radzimowicach. Także z jej inicjatywy podjęte zostały w Instytucie badania ekotoksykologiczne gleb zanieczyszczonych i utworzona została pracownia ekotoksykologii. Ważny nurt w działalności naukowej prof. Anny Karczewskiej stanowi problematyka kompleksowej oceny stanu zanieczyszczenia gleb, z uwzględnieniem elementów analizy ryzyka środowiskowego. Wraz z zespołem prof. Karczewska uczestniczyła w przygotowaniu założeń do regulacji prawnych w tym zakresie. Zdobyła też znaczące doświadczenie naukowe i praktyczne w zakresie remediacji gleb  zanieczyszczonych pierwiastkami toksycznymi, a zwłaszcza - zastosowania metod fitoremediacji.

Prof. Anna Karczewska kierowała 9 projektami badawczymi finansowanymi przez KBN i NCN. Wypromowała 4 doktorów w dyscyplinach agronomia oraz kształtowanie i ochrona środowiska. Opublikowała – samodzielnie lub jako współautor - ponad 200 recenzowanych prac naukowych, kilkanaście monografii i rozdziałów w monografiach, a także podręczniki pt. „Zasoby naturalne i zrównoważony rozwój” i „Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych” (dwa wydania) oraz rozdziały poświęcone tej problematyce w podręcznikach gleboznawstwa i ochrony środowiska, wydanych przez PWN.

Działalność dydaktyczna prof. Anny Karczewskiej związana jest głównie z kierunkiem ochrona środowiska, który współtworzyła. W latach 2005-2008 pełniła funkcję prodziekana Wydziału Rolniczego ds. tego kierunku. Od lat prowadzi na studiach I stopnia wykłady z przedmiotów: propedeutyka ochrony środowiska, ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych, a na studiach magisterskich – wykłady oraz ćwiczenia dotyczące metod badania stanu środowiska, oceny ryzyka środowiskowego, problemów ochrony środowiska na obszarach górniczych oraz remediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Prowadzi także analogiczne kursy w języku angielskim dla studentów programu Erasmus. Sprawowała dotychczas opiekę nad kilkudziesięcioma pracami magisterskimi i inżynierskimi.

W latach 1992-1996 odbyła trzy wielomiesięczne staże w wiodących ośrodkach uniwersyteckich zajmujących się biogeochemią gleb: w Wiedniu (BOKU), Gent i w Kopenhadze. Uczestniczyła wielokrotnie w zagranicznych i krajowych sympozjach naukowych, w tym w konferencjach z serii ICOBTE, ISEB, ICHMET, Eurosoil oraz w kongresach IHSS i EGU. Współorganizowała kilka konferencji krajowych i międzynarodowych. W 2004 r. została powołana do grupy ekspertów Krajowego Forom Glebowego, a w latach 2012-2013 uczestniczyła w przygotowaniu założeń do ministerialnego rozporządzenia w sprawie sposobu oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego i Międzynarodowej Unii Towarzystw Gleboznawczych, angażowała się także w działalność Międzynarodowego Towarzystwa Biogeochemii Pierwiastków Śladowych ISTEB, Międzynarodowego Towarzystwa Biogeochemii Środowiska ISEB oraz Międzynarodowego Towarzystwa Substancji Humusowych IHSS. Została odznaczona Medalem Komisji Edukacji Narodowej i wielokrotnie otrzymywała nagrody Rektora za osiągnięcia naukowe, organizacyjne i dydaktyczne.